Biesbosch.nu

Magazine juli/augustus 2008


 

Terug naar inhoudsopgave


Gewoon duizendblad (een composiet)
(Achillea millefolium)

Marijke Smeenk

Duizendblad. Copyright Henk van de Graaf

Duizendblad is een kamilleachtig geurende plant met donkergrijsgroene bladeren, die zacht behaard zijn.
Zij bloeit met dichte platte tuilen van vaalwitte tot roze straalbloempjes met een geel hartje. Haar bloei kan wel doorgaan tot ver in de herfst.
Ondergrondse uitlopers zorgen ervoor dat de plant nogal eens groepsgewijs groeit. Zij houdt van een zonnige standplaats, maar kan ook wel wat schaduw hebben. 

De naam Achillea is ontleend aan de Griekse mythologie. De in de Trojaanse oorlog bijna onverslaanbare Achilles bezat een kruid waarmee hij de wonden van zijn strijders kon genezen. Gezien haar wondhelende eigenschappen kan duizendblad heel goed dit wonderkruid geweest zijn. Haar lancetvormige blaadjes zijn twee tot drie maal veerdelig gedeeld in een, naar het lijkt, oneindig aantal slippen. Vandaar de naam millefolium. Ze hebben een kroezig, peterselieachtig uiterlijk.

Duizendblad. Copyright Henk van de Graaf

Duizendblad is al heel lang bekend: de Sumeriërs die 2500 v. Chr. tussen Eufraat en Tigris leefden maakten al gebruik van de plant.

In Oss heeft men een vondst gedaan waaruit blijkt dat duizendblad al sinds de ijzertijd, 500 v. Chr. in ons land voorkomt.
In de Biesbosch vindt U haar nu langs de dijk, die loopt van het brugje van St. Jan naar de eendenkooi.
Haar standplaats daar klopt helemaal, want ze kan goed tegen betreding en tegen maaien zoals Staatsbosbeheer dat ter plekke doet.

Allerlei dieren eten de plant vanwege zijn voedzaamheid en rijkdom aan calcium en fosfor. Koeien moeten oppassen: eten zij er teveel van, dan krijgt hun melk een onprettig aroma. Zij is voedselplant voor zeer veel insecten: snuitkevers, schildpadkevers, wantsen, boorvliegen en galmuggen. Zelfs een aaltje komt voor een duizendbladblaadje bovengronds. Ook voor de mens heeft de plant duizend- en één mogelijkheden.

Een legende zegt dat Jozef, die timmerman was, zich bij het timmeren verwondde en dat Christus de wond met duizendblad genas. Sedertdien geneest duizendblad alle wonden. In het Frans heet de plant dan ook Herbe aux charpentiers.

De werkzame stoffen zitten vooral in de bloemhoofdjes en de bladeren.

  • hiervan kan thee worden getrokken. De etherische oliën werken krampopheffend en ontstekingswerend.

  • looistoffen en alkaloïden helpen te ontsmetten en zijn bloedstelpend. Een apothekersboek uit de 14e eeuw meldde al: "hij stremmet bloed ten nese".

  • Dodoens(1517-1585) raadde aan gewoon duizendblad te kauwen bij kiespijn.

  • in Duitsland en in Scandinavische landen werd duizendblad gebruikt in plaats van hop bij het brouwen van bier.

  • cosmetisch doet de plant dienst in crèmes ter reiniging van een vette huid.

  • fijn gehakt duizendblad helpt in uw tuin nog composthopen sneller te ontbinden.

  • voor levende planten in haar omgeving is zij zeer sociaal: zij activeert door haar wortelsecreties hun afweersysteem tegen ziekten.


Duizendblad. Copyright Henk van de Graaf

Ter afsluiting een smulrecept van een plant die u rustig plukken kunt omdat zij in ons land nog niet zeldzaam is.

Roerei met duizendblad (4 personen);
- 200 gram jonge blaadjes en bloemen van duizendblad
- 6 eieren
- 3 eetlepels melk
- snufje zout en peper
- 25 gram boter
- olijfolie, 15 gram boter
- 100 gram brood.

Was de blaadjes en trek de nerf er vanaf het uiteinde tot aan de steel uit. Klop de eieren met zout peper en melk. Maak de bloemknopjes los. Smoor blaadjes en bloemetjes in de olijfolie en boter. Doe er dan het eimengsel bij. Roer het eimengsel regelmatig van de pan los totdat de gewenste graad van gaarheid is bereikt.
Serveer op vers geroosterd brood.

Reageer op dit artikel
Tekst Marijke Smeenk
Foto's Henk van de Graaf/www.stockburo.nl

 

Op pad met de kruidengids
Biesbosch.nu biedt u een unieke mogelijkheid om met Marijke op pad te gaan op zoek naar kruiden. Voor meer informatie kunt u het volledige programma downloaden.
 

Terug naar inhoudsopgave

Niets uit deze pagina mag worden gepubliceerd zonder toestemming van de auteur(s).
Ongevraagd gebruik van andermans beeldmateriaal is strafbaar
2008 © Biesbosch.nu