Biesbosch.nu

Magazine mei/juni 2006

Bovenkant Biesboschmagazine. Copyright HenkvandeGraaf/www.stockburo.nl

Terug naar inhoudsopgave

Column
Afgebroken 'Keet van Stoop. Copyrights; Jacques van der NeutOver keten
              
Henk van de Graaf
Staatsbosbeheer zal u melden dat ze er geen geld meer voor hebben, de omliggende gemeenten wel, maar die hebben andere prioriteiten; de ambtenaren van de provinciehuizen van Noord-Brabant en Zuid-Holland weten waarschijnlijk niet eens dat ze er staan
en de landschapsorganisaties? Die slapen... al jaren.

Waar heb ik het over? Over keten, jazeker keten. Niet over de zoutpannen waarin het 'witte goud' achterbleef na het moerneren (het in de Middeleeuwen afgraven en verbranden van veen voor zoutwinning) en waar mogelijk de naam 'keet' aan is ontleend. Niet over feesten of ruziemaken met veel kabaal: het keetschoppen. Nee, ik heb het over griendketen. De karakteristieke huisjes van vroegere griendwerkers.

Schuifspek en lawaaisaus
Voormalige griendkeet fier overeind in een landbouwpolder. Copyrights HansGebuis/www.stockburo.nlGebouwd op heuveltjes vanwege het steeds terugkerende hoge water, zijn het bakens in het landschap waarin ze (zelfs na inpoldering) stoer en robuust overeind staan. Vlucht- en rustplaats voor mens en dier en daterend uit een eeuw van 'Hard voor weinig'. Een gezegde dat we in deze tijd van overvloed nog wel eens roepen, maar waarvan de strekking ons allang is ontgaan.

Bosman, Piershil windmolen. HenkvandeGraaf/www.stockburo.nlSommige keten zijn al meer dan 100 jaar oud. Cultureelhistorisch erfgoed waar je nog het zweet van echte arbeid opsnuift. Waar de geur van schuifspek (stukje spek dat je doorschuift over je boterham om de illusie te wekken dat je hele boterham ermee belegd is) nog in de zware, vochtige lucht hangt. Waar je, als je goed luistert, het gespetter van lawaaisaus (papje van aardappelnat, azijn, peper en spekvet, dat in een pannetje boven een vuur heel wat lawaai maakt) nog hoort knetteren en waar de beroerde arbeidsomstandigheden van de vorige eeuw nog van de hanenbalken afdruipt. Dezelfde balken die bij stormvloed de bewoners vaak het vege lijf hebben gered.
Die keten, daar heb ik het over.

Pareltje
Er is een sluipende ontwikkeling gaande in De Biesbosch, een ontwikkeling van 'telkens eentje minder.' Het verval en de sloop van keten en andere cultureelhistorische objecten als boerderijen, schuren, bemalingobjecten (waaronder de karakteristieke Piershil windmolens), bijzondere krib- en markeringsbakens en overlaten neemt een onrustbarende omvang aan.

Keet De Oude Man op de Deeneplaat. HenkvandeGraaf/www.stockburo.nlEr worden honderden miljoenen besteed aan de onstuitbare drang naar meer beton, staal en asfalt voor industrieterreinen en Vinex-wijken rond De Biesbosch. Nog eens tientallen miljoenen gaan naar het aanleggen van 'Natuurontwikkelingsgebieden' en 'Ruimte voor de rivierprojecten' in en rond het Nationaal Park. Tienduizenden euro's worden uitgegeven aan subsidie voor vogel- en visstandonderzoek.
En wat gebeurt er op De slechte staat waarin De oude Man in 2001 al verkeerde is hier goed te zien. Copyright AlfonsvanBokhorst/www.stockburo.nlde Deeneplaat? De prachtige keet 'De oude Man' moet worden afgebroken.

Gelegen op één van de mooiste plekken in het gebied is het een pareltje vol historie, een keet met een verhaal, een uniek stukje cultureelhistorisch erfgoed. Dat de keet in een slechte staat verkeert waardoor renovatie inmiddels onmogelijk is geworden, mag dan triest zijn, maar waar heeft al die jaren de prioriteit gelegen voor het verstrekken van subsidies? Bij vogel- en visstandonderzoek? Had dat niet een jaartje kunnen wachten?

Wat niet direct zichtbaar is heeft geen waarde.
Hoe gemeentegrenzen of subsidiestromen lopen, welke instanties, organisaties of privé-personen er verantwoordelijk zijn voor het behoud van keten, is niet te overzien. Bij navraag wijst iedereen naar elkaar en ondertussen wordt er vrolijk doorgesloopt.
Het mag dan zo zijn dat veel keten verscholen liggen in de wilgenvloedbossen van De Biesbosch, onttrokken aan het oog van de gemiddelde bezoeker, maar het kan toch niet zo zijn dat 'wat niet direct zichtbaar is geen waarde heeft'.

Er zijn bij het overlegorgaan van De Biesbosch subsidiepotjes die ze niet opkrijgen. Waarom wordt er hiervan niet elk jaar een keetje opgeknapt? Maar belangrijker, en eigenlijk schandaliger is, dat de verantwoordelijke instanties voor het beheer of behoud van cultureelhistorische objecten geen vuist maken (waaronder het Biesboschmuseum) of erger, er niet eens weet van hebben. Zij behoren op te komen voor het behoud van dergelijke objecten. Het staat als primaire doelstelling in hun statuten.

Wat te doen?
De oude man. Deeneplaat. Copyright; AlfonsvanBokhorst/www.stockburo.nlEen stichting oprichten voor het behoud van historische objecten in De Biesbosch?
Waarschijnlijk hebben we binnen de kortste keren voldoende subsidie bijeen, maar het zou niet nodig moeten zijn. Een beetje meer 'cultureelhistorische inzet' van de betreffende stichtingen, Staatsbosbeheer, Gemeenten en Provinciale- en Landelijke overheidsinstelling, tezamen met wat geld (al is het maar om de objecten voorlopig in de nominale staat te bewaren) zou voldoende moeten zijn.

Wat mij betreft is 'De oude Man' de laatste keet die tegen de vlakte gaat. We leven tenslotte niet meer in de armetierige tijd van schuifspek en aardappelen met lawaaisaus.

Henk van de Graaf

Reageer op dit artikel

Terug naar inhoudsopgave

Niets uit deze pagina mag worden gepubliceerd zonder toestemming van de auteur(s).
Ongevraagd gebruik van andermans beeldmateriaal is strafbaar.
2006 © Biesbosch.nu