|
Dat is een
treurige constatering omdat men met dit soort argumenten
zijn doelstelling kan aanpassen van; 'bewaren voor de toekomst en
de generaties na ons' tot 'opslag van tijdelijke aard,
sluitingsdatum anno 2030'.
De angst van het museum dat ze opslaat voor een niet meer
geïnteresseerde generatie deel ik niet. Misschien leven we in
een tijdspanne waarin onder de bevolking geen wijdverspreide
interesse is voor historie, hoewel er tekenen zijn dat een groeiende groep
mensen van middelbare leeftijd interesse toont in zijn eigen familiegeschiedenis.
Er zullen vanzelf weer perioden komen met generaties die
cultuurgoed de aandacht geven die het verdient. En als je
dan zoekt naar informatie uit het verleden zal het goede, oude archief
één van de
onmisbare bronnen blijven. Het is dan juist dat ene stukje
papier wat om de één of andere reden door iemand bewaard en
gearchiveerd is, die je weer vooruit helpt in je onderzoek.
Ik geef u een voorbeeld uit mijn eigen lopende onderzoek. Harmen Vinck
van Brandenburg leefde in het eerste deel van de 15de eeuw en
was ondermeer ambachtsheer van Alblasserdam, dijkgraaf van de
Grote Waard en de Riederwaard en rentmeester van Zuid-Holland.
Voor mijn onderzoek struinde ik het archief van Dordrecht af op
zoek naar zijn sporen en stuitte op een geweldig kleinood.
Zwaar beschadigd door (waarschijnlijk) de grote stadsbrand van
1457 is dit onaanzienlijke stukje tekst bewaard gebleven. We
weten hierdoor nu dat Janne Jans Cupers, weduwe op 9 november
1308 een erf verkocht heeft aan Harmen Vinken den ouden
(waarschijnlijk een voorvader van Harmen Vinck van Brandenburg).
|
 |
|
Het door brand aangetaste en wonderbaarlijk bewaard
gebleven stukje tekst uit 1308 met daarin een flard uit het
leven van twee mensen. Erfgoedcentrum Diep archief 1/619
regest 136.
Foto Henk van de Graaf. |
Het geeft aanvullende informatie voor het onderzoek naar een,
voor onze omgeving zo belangrijk historisch persoon als deze
Harmen Vinck van Brandenburg. Ik hoop hem binnenkort in een
artikel weer 'nieuw leven' in te
blazen.
Het belang van
historie als bindmiddel in de samenleving is lang onderschat.
Het massaal slopen van historisch erfgoed is daar mede debet
aan. Ik durf de stelling aan dat een dorp als Zwijndrecht, waar
de slopershamer en bouwlust niets ontziend is geweest en lege,
kale dijken, een armzalig centrum en een snelweg dwars door het
dorp heeft opgeleverd, een stad zonder ziel heeft achtergelaten.
Ik zie in Zwijndrecht dan ook weinig bindende elementen die
voortkomen uit aandacht voor het verleden. Dat is een
historische, gemiste
kans want als je niet weet waar je vandaan komt, weet je ook
niet waar je toekomst ligt.
In Alblasserdam, Sliedrecht (Baggermuseum), Werkendam
(Biesboschmuseum) doen ze dat beter, met eigen musea en/of actieve
historische verenigingen die naar buiten treden. Papendrecht
komt er vooralsnog bekaaid vanaf en (op wat activiteiten vanuit het
gemeenthuis na) hangt ze een beetje te bungelen onder de
Historische Vereniging West-Alblasserwaard.
Dordrecht is een geval apart omdat je daar eigenlijk, bij een
bezoek aan de oude stad al in een museum rondwandelt. Maar ook
daar kan het beter. Misschien dat de
'nieuwe bezems' schoonvegen en het met de verbouwing van het Hof weer een beetje
begint te bruisen.
Ook in onze tijd is het belang van geschiedenis onderschat.
Zonder kennis van de geschiedenis van je dorp, wijk, straat of
eigen afkomst sta je in los zand. Als je weet waar je vandaan
komt, hoe de leefomgeving om je heen is ontstaan ga je er anders
mee om. Met andere woorden; als je weet waar je wortels liggen sta je
als individu steviger met beide voeten in de klei en dus ook steviger in
de samenleving.
Ik roep gemeenten en historische verenigingen en zeker ook de
locale en regionale media op meer naar buiten te treden en de
inwoners meer bewust te maken van haar eigen geschiedenis. Het
is één van de bindmiddelen die samenleven met respect voor
anderen en je omgeving bevorderd. Een krachtig middel om jong en
oud te verbinden vanuit het verleden, naar het heden, de toekomst
in.
Ik nodig hierbij de lezer uit om op zoek te gaan naar de historie
van je directe leefomgeving, regio of eigen familiegeschiedenis. Het is niet saai,
er gaat een wereld voor je open.
Ga eens kijken
in het onuitputtelijke archief in het
erfgoedcentrum Diep
in Dordrecht en verwonder je over de schoonheid van
manuscriptkaarten, oude charters met prachtige zegels of foto's
uit de tijd van je jeugd.
Bezoek de tentoonstelling 'Riddersporen' (van 29 januari t/m 26
juni 2011) in het Hof in Dordrecht over het oudste gebouw van
Dordrecht; het Huis te Merwede, die onverwoestbare steenklomp
die alles en iedereen overleefde.
Het ligt er tenslotte allemaal niet voor niets want; 'als je niet weet waar
je vandaan komt, weet je ook niet waar je naar toe gaat'.
Henk van de Graaf
Papendrecht, feb. 2011
|
Onlangs
was ik te gast in een museum waar men de angst uitsprak
dat de moeite die ze deden om relevante informatie te archiveren zinloos
zou zijn.