Biesbosch.nu

Magazine januari/februari 2008


 

Terug naar inhoudsopgave

Ruimte genoeg voor de rivier
Hannie Visser-Kieboom

Blanken, Janz. J. 1755/1838, Inspecteur-Generaal van de Waterstaat. Kwam in 1818 met een plan om de waterhuishouding rondom de Biesbosch te verbeteren. In 1850 is men begonnen zijn aanbevelingen ten uitvoer te brengen, ondermeer het graven van de Nieuwe Merwede.'Waterstaatsgeschiedenis is nooit af”, zo sprak oud-professor Gerard van der Ven onlangs tijdens een lezing in de Kwinter in de Werkendam. Jarenlang was hij professor waterstaatsgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, recent publiceerde hij een boek over 300 jaar Pannerdensch Kanaal. Deze kenner van ons rivierengebied was uitgenodigd door de Historische Verenging Werkendam en De Werken c.a. voor een lezing. Het was overigens zijn eerste bezoek aan Werkendam.
Tijdens zijn lezing deed hij een aantal opmerkelijke uitspraken. 'Er wordt steeds geroepen in alle plannen van ‘Ruimte voor de Rivier’ dat we de rivier de ruimte terug moeten geven die in de afgelopen eeuwen verloren is gegaan. Maar juist in de 19e eeuw heeft de rivier in de Delta enorm veel ruimte gekregen. 

Kaart met altenase overlaat en nieuwe merwede

De Bergsche Maas is gegraven, evenals de Nieuwe Merwede. Daarmee zijn de rivieren op orde gebracht. Het afgraven van de Noordwaard stelt daarbij vergeleken helemaal niets voor'. Alvorens de Nieuwe Merwede werd gegraven, verstreken vele jaren. Al in 1820 werd onder leiding van Koning Willem I een rapport opgesteld met oplossingen. 'Als je het rapport leest, zie je dezelfde discussies als nu. De beslissing om dijken door te breken of nieuwe rivieren te graven is altijd het moeilijkste', zo houdt Van der Ven zijn publiek voor. Het duurde nog zo’n dertig jaar voordat er een nieuw rapport lag van twintig pagina’s. In 1861 kon begonnen worden met het graven van de Nieuwe Merwede en het afsluiten van diverse killen in de Biesbosch.

Stoomsleepboten en baggermolen. Maker onbekend. Mogelijk Rederij Muller.De uitvinding van de stoombaggermolens leverde een grote bijdrage aan dit werk.
Overigens was het graven van de Nieuwe Merwede niet de enige oplossing die men zag voor het oplossen van de grote rivier-overstromingen in de 18e en 19e eeuw. Er zijn bv. ook plannen geweest om in het Land van Heusden en Altena een overlaat te maken. Daar zijn zelfs nog kaarten van bewaard gebleven.

Reageer op dit artikel

 

Biesbosch.nu in samenwerking met:

 De vereniging werkt aan onderzoek en behoud van historisch erfgoed en het bevorderen van belangstelling voor historische onderwerpen.
www.historiewerkendam.nl

 

Terug naar inhoudsopgave

Niets uit deze pagina mag worden gepubliceerd zonder toestemming van de auteur(s).
Ongevraagd gebruik van andermans beeldmateriaal is strafbaar.
2008 © Biesbosch.nu